Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

rubrum mare

  • 1 mare

    măre, is ( abl. sing. mare, Varr. ap. Charis. p. 45 and 111 P.; and in Prisc. p. 759 ib.; Lucr. 1, 161; Ov. Tr. 5, 2, 20; id. P. 4, 6, 46; 198; Lact. Mort. Pers. 21, 11; gen. plur. marum, Naev. ap. Prisc. p. 770 P.), n. [root mar-, gleam, glimmer (cf. hals marmareê, Il. 14, 273); Gr. marmaros; Lat. marmor; Sanscr. mīras, sea; Goth. marei; Angl. - Sax. mere; Germ. Meer. Curtius, however, refers these words to root mar-, die; cf. morior, marceo], the sea, opp. to dry land.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: sol, qui Mare, terram, caelum contines tuo cum lumine, Enn. ap. Prob. Verg. E. 6, 31 (Trag. v. 322 Vahl.): indu mari magno, id. ap. Macr. S. 6, 2 (Ann. v. 425 ib.):

    mare infidum,

    Plaut. Trin. 4, 1, 13:

    fluctuosum,

    id. Rud. 4, 2, 5:

    ventosum,

    Hor. C. 3, 4, 45:

    tumultuosum,

    id. ib. 3, 1, 26:

    tumidum,

    Verg. A. 8, 671:

    placidum,

    id. E. 2, 26:

    tranquillum,

    Plaut. Poen. 3, 1, 4:

    vastissimum,

    Cic. Pis. 24, 57:

    vastum atque apertum,

    Caes. B. G. 3, 12:

    profundum et immensum,

    Cic. Planc. 6, 15:

    planum,

    Juv. 12, 62:

    numquam ingressus es mare,

    Ter. Hec. 3, 4, 5:

    mare pedibus ingredi,

    Lact. 4, 15, 21:

    remenso ire mari,

    Verg. A. 3, 144: terrā marique, by sea and by land:

    terra marique acquirenda,

    i. e. at all hazards, Juv. 14, 222; v. terra.—In plur.: maria salsa, Enn. ap. Non. 183, 18 (Trag. v. 145 Vahl.):

    quibus cavernis maria sustineantur,

    Cic. Tusc. 5, 24 fin.:

    in reliquis maribus,

    Caes. B. G. 5, 1, 2.— Poet. as a figure for hard-heartedness:

    te saevae progenuere ferae Aut mare, etc.,

    Ov. H. 7, 39; cf. Cat. 64, 155; cf. also: Nam mare haud est mare; vos mare acerrumum;

    nam in mari repperi, hic elavi bonis,

    Plaut. As. 1, 2, 8 sq.: meretricem ego item esse reor mare ut est;

    quod des devorat, numquam abundat,

    id. Truc. 2, 7, 17 sq. —In apposition with Oceanus:

    proximus mare Oceanum in Andibus hiemarat,

    Caes. B. G. 3, 7, 2; Tac. H. 4, 12; cf.

    also: ecce maris magna claudit nos obice pontus,

    the depths of the sea, Verg. A. 10, 377:

    maria omnia caelo Miscere,

    id. ib. 5, 790.—Prov.: mare caelo miscere, to mingle sea and sky, i. e. to raise a terrific storm, bluster:

    clames licet, et mare caelo Confundas, homo sum,

    Juv. 6, 282:

    quis caelum terris non misceat et mare caelo,

    id. 2, 25: terrā marique aliquid quaerere or conquirere, to search for a thing by sea and land, i. e. everywhere, Plaut. Poen. prol. 105; Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 9; Sall. C. 13: maria et montes polliceri, to promise seas and mountains, i. e. more than one can perform, id. ib. 23, 2: his qui contentus non est, in mare fundat aquas, pour water into the sea, i. e. fill that which is already full, Ov. Tr. 5, 6, 44.—
    B.
    In partic., of single seas:

    mare nostrum,

    i. e. the Mediterranean Sea, Caes. B. G. 5, 1; Sall. J. 17; Plin. 6, 28, 30, § 126; Luc. 8, 293:

    mare superum,

    the Upper Sea, the Adriatic, Plaut. Men. 2, 1, 11; Cic. de Or. 3, 19, 69; Mel. 2, 4; Plin. 3, 5, 6, § 41; 3, 5, 10 al.: mare inferum, the Etruscan Sea, Cic. l. l.; Att. 8, 3, 5; Mel. l. l.;

    Plin. l. l. al.: mare Aegeum,

    Juv. 13, 246: mare rubrum, v. ruber;

    of a fresh - water lake: Galileae,

    Vulg. Matt. 4, 18.—
    II.
    Transf. ( poet. and in post-Aug. prose).
    A.
    Sea-water, salt-water:

    Chium maris expers,

    unmixed Chian wine, Hor. S. 2, 8, 15 (id est, sine aqua marina, Schol. Acr.); so,

    vinum mari condire,

    Plin. 14, 7, 9, § 73.—
    B.
    The color of the sea, sea-green:

    smaragdi virens mare,

    Plin. 37, 6, 21, § 80. —
    * C.
    Of the air: mare aëris, the sea, i. e. expanse of air:

    id omne Aëris in magnum fertur mare,

    Lucr. 5, 276.—
    D.
    A large vessel:

    bases et mare aëneum,

    Vulg. 4 Reg. 25, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > mare

  • 2 ruber

    ruber, bra, brum (altind. rudhirás, griech. ε-ρυθμός vgl. rūfus), rot, gerötet, rot gefärbt, rot glühend, I) im allg.: flamma, Ov.: sanguis, Hor.: sal, Plin.: crine ruber (homo), Mart.: canicula, brennend, hitzig, Hor.: equi (Aurorae), Tibull.: color ex rubro subniger, schwärzlich mit Rot vermischt, schwärzlichrot, Cels.: rubrior pilus, Plin.: ruberrimum nitrum, Cels.: uva Aminea est ruberrima, Scrib.: aequor rubrum oceani, durch den Untergang der Sonne gerötet, Verg. georg. 3, 359: rubrae leges, mit roter Aufschrift, Iuven. 14, 192. – II) als Adi. propr.: A) rubrum mare, das Rote Meer, der Arabische u. Persische Meerbusen, Cic. de nat. deor. 1, 97. Tibull. 2, 4, 30. Nep. Hann. 2, 1. Liv. 42, 52, 14 u.a. Mela 1, 10, 3 sqq. (1. § 61; 3, 71. 72. 81). Sen. nat. qu. 3. praef. § 10; 3, 29, 8 (wo Caspium et rubrum mare). Tac. ann. 2, 61. Plin. 6, 106 u. 115 163. Solin. 33, 2 u. 55, 1. Curt. 3, 2 (4), 9: mare rubrum, Liv. 36, 17, 15. Sen. de ben. 7, 2, 5. Tac. ann. 14, 25. Augustin. de civ. dei 18, 52, 1 u.a. Eutr. 8, 3: mare, quod Rubrum dixere nostri, Plin. 6, 107: poet., rubra aequora, Prop. 1, 14, 12: u. subst. bl. rubrum, Flor. 3, 5, 31. – B) Saxa rubra, ein Flecken in Etrurien, nicht weit vom Flusse Kremera, mit Steinbrüchen, Cic. Phil. 2, 77. Liv. 2, 49, 12. Tac. hist. 3, 79: dass. breves Rubrae, Mart. 4, 64, 15. – / Nbf. rubrus, Solin. 40, 23. Isid. orig. 19, 10, 3: robrus, Oribas. 2, 28 Hagen.

    lateinisch-deutsches > ruber

  • 3 ruber

    ruber, bra, brum (altind. rudhirás, griech. ε-ρυθμός vgl. rūfus), rot, gerötet, rot gefärbt, rot glühend, I) im allg.: flamma, Ov.: sanguis, Hor.: sal, Plin.: crine ruber (homo), Mart.: canicula, brennend, hitzig, Hor.: equi (Aurorae), Tibull.: color ex rubro subniger, schwärzlich mit Rot vermischt, schwärzlichrot, Cels.: rubrior pilus, Plin.: ruberrimum nitrum, Cels.: uva Aminea est ruberrima, Scrib.: aequor rubrum oceani, durch den Untergang der Sonne gerötet, Verg. georg. 3, 359: rubrae leges, mit roter Aufschrift, Iuven. 14, 192. – II) als Adi. propr.: A) rubrum mare, das Rote Meer, der Arabische u. Persische Meerbusen, Cic. de nat. deor. 1, 97. Tibull. 2, 4, 30. Nep. Hann. 2, 1. Liv. 42, 52, 14 u.a. Mela 1, 10, 3 sqq. (1. § 61; 3, 71. 72. 81). Sen. nat. qu. 3. praef. § 10; 3, 29, 8 (wo Caspium et rubrum mare). Tac. ann. 2, 61. Plin. 6, 106 u. 115 163. Solin. 33, 2 u. 55, 1. Curt. 3, 2 (4), 9: mare rubrum, Liv. 36, 17, 15. Sen. de ben. 7, 2, 5. Tac. ann. 14, 25. Augustin. de civ. dei 18, 52, 1 u.a. Eutr. 8, 3: mare, quod Rubrum dixere nostri, Plin. 6, 107: poet., rubra aequora, Prop. 1, 14, 12: u. subst. bl. rubrum, Flor. 3, 5, 31. – B) Saxa rubra, ein Flecken in Etrurien, nicht weit vom Flusse Kremera, mit Steinbrüchen, Cic. Phil. 2, 77. Liv. 2, 49, 12. Tac. hist. 3, 79: dass. breves Rubrae, Mart. 4, 64, 15. – Nbf. rubrus, Solin. 40, 23. Isid. orig. 19, 10,
    ————
    3: robrus, Oribas. 2, 28 Hagen.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > ruber

  • 4 Meer

    Meer, mare (im allg.). – Oceanus. mare Oceanus (das große Weltmeer). – die spiegelblanke Fläche des Meeres, maris aequor od. aequora: das hohe M., altum (im Ggstz. zur Küste oder zum Hafen): das offene und wogende Meer, salum (σάλος, im Ggstz. zum Hafen): das Mittelländische M., mare medium (das mittlere Meer, Mittelmeer übh.); im engern (in unserm) Sinne, mare nostrum od. internum od. intestinum od. (vom Meer bei Sizilien) mare Siculum: das Schwarze M., Pontus Euxinus; od. bl. Pontus (auch = die Gegend an demselben): das Adriatische Meer, mare Hadriaticum: das Etrurische Meer, mare Etruscum: das Kaspische M., mare Caspium: das Rote Meer, mare rubrum oder rubrum mare (im weit. Sinne der Alten); sinus Arabicus (in unserm Sinne): das Tote Meer, mare mortuum; lacus asphalītes. – am M. gelegen oder auf dem M. – geschehend, maritimus (Ggstz. a mari remotus): im M., marinus: jenseit des M., transmarinus.

    deutsch-lateinisches > Meer

  • 5 ruber

        ruber bra, brum, adj.    [RVB-], red, ruddy: sanguis, H.: coccus, H.: Priapus, painted red, O.: oceani rubrum aequor, i. e. reddened by the setting sun, V.: Oceanus, the Eastern Ocean, H.: leges maiorum, with red titles, Iu.: Rubrum Mare, the Red Sea, the Arabian and Persian Gulfs, C., L., N.: Saxa Rubra, a place in Etruria, near the river Cremera, with stone-quarries, C., L.
    * * *
    rubra, rubrum ADJ
    red, ruddy, painted red

    Rubrum Mare -- Red Sea, Arabian/Persian Gulf

    Latin-English dictionary > ruber

  • 6 capax

    capāx, ācis, Adi. m. Compar. u. Superl. (capio), fassungsfähig, I) eig., vielfassend, -umfassend, geräumig, mundus, Lucr.: portus, Plin.: urbs, Ov.: urna, Hor.: duo baptisteria abunde capacia, Plin. ep.: spatiosa et capax domus, Plin. ep.: quod nulla in Italia moles tam capax foret, weil kein Gebäude in J. so viel Menschen faßte, Tac.: capaciores scyphi, Hor.: capacior guttur, Varr. fr.: capaciora intestina, Plin.: basilica capacissima, Sidon. – m. Genet., circus capax populi, Ov.: capax populi cenatio, Sen.: rubrum mare animalium magis quam cetera capax, Mela: magnae sedis (Niederlassung) insula haud capax est, Curt.: Baetis multorum fluminum capax, Plin.: cibi vinique capacissimus, Liv. – m. ad u. Akk., calix c. ad tres sextarios, Plin. 37, 18. – m. Dat. comm., villa c. usibus, Plin. ep. 2, 17, 3. – II) übtr.: a) erbfähig, qui capax est, Paul. dig. – m. Genet., specie dotis, cuius capax fuisset, Papin. dig.: scriptus heres, cuiuscumque portionis capax, Cod. Iust. – b) physisch u. geistig zu etw. befähigt, fähig, einer Sache gewachsen, für etw. empfänglich, tauglich, aures avidae et capaces, Cic.: ingenium, Ov.: capax est animus noster, kann Großes erfassen, Sen. – m. Abl., mente capax, Augustin. serm. 23, 4. – m. Genet., materia formationis c., Augustin.: c. mentis altae animal, Ov.: c. fortunae, Vell.: c. amicitiae, Plin. ep.: c. imperii, Tac.: opus facundiae minime capax, Mela: nihil tam fortuitorum capax quam mare, lasse so vielen Zufälligkeiten Raum, Tac.: laboris ac fidei capacissimus, Vell.: ingenium omnium bonarum artium capacissimum, Sen. rhet.: c. generosi ingenii dictum, ein hohes Selbstgefühl verratend, Val. Max. – m. ad u. Akk., animus ad praecepta c., Ov. met. 8, 243: ad discendum c., Lact. epit. 80, 7. – m. folg. Infin., Stat. silv. 3, 1, 85.

    lateinisch-deutsches > capax

  • 7 irrumpo

    ir-rumpo (in-rumpo), rūpī, ruptum, ere, hereinbrechen, -dringen, -stürzen, einfallen, einen Einfall machen, I) eig.: 1) übh.: a) v. Pers.: intro, Ter.: in aedes, Sall.: in castra, Cic.: in partem hostium, Caes.: in forum ex altera parte, Liv.: intra moenia, Sen. poët.: libertos orabat, ut ad se irrumperent, Sall.: quidam navicularius irrumpit se in curiam, Varro fr.: m. Dat. (s. Drak. Sil. 2, 378), thalamo, Verg.: templo, tectis, Sil.: foribus, Val. Flacc.: m. Acc., portam, Sall.: oppidum, Caes. u. Augustin.: domum alcis, Caes.: cubiculum alcis, Plin. ep.: interiora domus limina, Verg.: Italiam, Tac.: irrupto oppido, Augustin.: absol., inrumpunt Vitelliani, Tac.: ne bestiola conaretur irrumpere (ins Ohr), Cic. – b) v. Lebl.: costas fraxinus irrumpit, Sil. 5, 551: irrumpit Cumana ratis, Sil. 14, 408. – bes. v. Gewässern, hereinbrechen (einbrechen) = hereinströmen (einströmen), sich ergießen, in hac parte in terras (v. Meere), Plin.: e Scythico oceano in aversa Asiae (v. Meere), Plin.: per Babyloniorum fines in Rubrum mare, Curt.: a septentrione Ionium mare irrumpit, Plin.: quā irrumpens oceanus Atlanticus, Plin. – 2) Besitz ergreifend einfallen, sich eindrängen, in alcis patrimonium, Cic.: ut (translatio) deducta esse (eingeführt) in alienum locum, non irrupisse videatur, Cic. – II) übtr.: 1) übh.: luxuries quam in domum irrupit, sich eindrängte, Cic.: imagines in animos per corpus irrumpunt, Cic.: in pedes, hoc est in radices, irrumpit vis morbi, Plin.: quo modo istas calamitates removeam, quae ad me irruperunt, quo modo illas, ad quas ego irrupi, Sen.: protinus irrupit venae peioris in aevum omne nefas, Ov.: in nostrum fletum irrumpes? unseren Tränen willst du Gewalt antun? Cic.: m. Acc., irr. deos, auf die G. mit Fragen einstürmen, Stat. Ach. 1, 508: deinde irrumpit animum aliorum admiratio, Sen. de ben. 3, 3, 2. – absol., irrumpunt optimi non numquam sensus, es drängen sich bisweilen die besten Gedanken auf, Quint.: irrumpent curae, werden einreißen, Ov.: irrumpit adulatio, Tac.: non vides fore, ut irrumpant vitia cum virtutibus, Lact. – 2) einer Sache Gewalt antun = etw. verletzen, brechen, foedus, Lact. 1, 18, 17: institutum, Lact. de ira dei 14, 6: legem, Tert. adv. Marc. 4, 20: pacem, Cassiod. var. 5, 43, 4.

    lateinisch-deutsches > irrumpo

  • 8 capax

    capāx, ācis, Adi. m. Compar. u. Superl. (capio), fassungsfähig, I) eig., viel fassend, -umfassend, geräumig, mundus, Lucr.: portus, Plin.: urbs, Ov.: urna, Hor.: duo baptisteria abunde capacia, Plin. ep.: spatiosa et capax domus, Plin. ep.: quod nulla in Italia moles tam capax foret, weil kein Gebäude in J. so viel Menschen faßte, Tac.: capaciores scyphi, Hor.: capacior guttur, Varr. fr.: capaciora intestina, Plin.: basilica capacissima, Sidon. – m. Genet., circus capax populi, Ov.: capax populi cenatio, Sen.: rubrum mare animalium magis quam cetera capax, Mela: magnae sedis (Niederlassung) insula haud capax est, Curt.: Baetis multorum fluminum capax, Plin.: cibi vinique capacissimus, Liv. – m. ad u. Akk., calix c. ad tres sextarios, Plin. 37, 18. – m. Dat. comm., villa c. usibus, Plin. ep. 2, 17, 3. – II) übtr.: a) erbfähig, qui capax est, Paul. dig. – m. Genet., specie dotis, cuius capax fuisset, Papin. dig.: scriptus heres, cuiuscumque portionis capax, Cod. Iust. – b) physisch u. geistig zu etw. befähigt, fähig, einer Sache gewachsen, für etw. empfänglich, tauglich, aures avidae et capaces, Cic.: ingenium, Ov.: capax est animus noster, kann Großes erfassen, Sen. – m. Abl., mente capax, Augustin. serm. 23, 4. – m. Genet., materia formationis c., Augustin.: c. mentis altae animal, Ov.: c. fortunae, Vell.: c. amicitiae, Plin. ep.: c. imperii, Tac.:
    ————
    opus facundiae minime capax, Mela: nihil tam fortuitorum capax quam mare, lasse so vielen Zufälligkeiten Raum, Tac.: laboris ac fidei capacissimus, Vell.: ingenium omnium bonarum artium capacissimum, Sen. rhet.: c. generosi ingenii dictum, ein hohes Selbstgefühl verratend, Val. Max. – m. ad u. Akk., animus ad praecepta c., Ov. met. 8, 243: ad discendum c., Lact. epit. 80, 7. – m. folg. Infin., Stat. silv. 3, 1, 85.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > capax

  • 9 irrumpo

    ir-rumpo (in-rumpo), rūpī, ruptum, ere, hereinbrechen, -dringen, -stürzen, einfallen, einen Einfall machen, I) eig.: 1) übh.: a) v. Pers.: intro, Ter.: in aedes, Sall.: in castra, Cic.: in partem hostium, Caes.: in forum ex altera parte, Liv.: intra moenia, Sen. poët.: libertos orabat, ut ad se irrumperent, Sall.: quidam navicularius irrumpit se in curiam, Varro fr.: m. Dat. (s. Drak. Sil. 2, 378), thalamo, Verg.: templo, tectis, Sil.: foribus, Val. Flacc.: m. Acc., portam, Sall.: oppidum, Caes. u. Augustin.: domum alcis, Caes.: cubiculum alcis, Plin. ep.: interiora domus limina, Verg.: Italiam, Tac.: irrupto oppido, Augustin.: absol., inrumpunt Vitelliani, Tac.: ne bestiola conaretur irrumpere (ins Ohr), Cic. – b) v. Lebl.: costas fraxinus irrumpit, Sil. 5, 551: irrumpit Cumana ratis, Sil. 14, 408. – bes. v. Gewässern, hereinbrechen (einbrechen) = hereinströmen (einströmen), sich ergießen, in hac parte in terras (v. Meere), Plin.: e Scythico oceano in aversa Asiae (v. Meere), Plin.: per Babyloniorum fines in Rubrum mare, Curt.: a septentrione Ionium mare irrumpit, Plin.: quā irrumpens oceanus Atlanticus, Plin. – 2) Besitz ergreifend einfallen, sich eindrängen, in alcis patrimonium, Cic.: ut (translatio) deducta esse (eingeführt) in alienum locum, non irrupisse videatur, Cic. – II) übtr.: 1) übh.: luxuries quam in domum irrupit, sich eindräng-
    ————
    te, Cic.: imagines in animos per corpus irrumpunt, Cic.: in pedes, hoc est in radices, irrumpit vis morbi, Plin.: quo modo istas calamitates removeam, quae ad me irruperunt, quo modo illas, ad quas ego irrupi, Sen.: protinus irrupit venae peioris in aevum omne nefas, Ov.: in nostrum fletum irrumpes? unseren Tränen willst du Gewalt antun? Cic.: m. Acc., irr. deos, auf die G. mit Fragen einstürmen, Stat. Ach. 1, 508: deinde irrumpit animum aliorum admiratio, Sen. de ben. 3, 3, 2. – absol., irrumpunt optimi non numquam sensus, es drängen sich bisweilen die besten Gedanken auf, Quint.: irrumpent curae, werden einreißen, Ov.: irrumpit adulatio, Tac.: non vides fore, ut irrumpant vitia cum virtutibus, Lact. – 2) einer Sache Gewalt antun = etw. verletzen, brechen, foedus, Lact. 1, 18, 17: institutum, Lact. de ira dei 14, 6: legem, Tert. adv. Marc. 4, 20: pacem, Cassiod. var. 5, 43, 4.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > irrumpo

  • 10 ruber

    (adi.) красный: rubrum mare (1, 19 § 18 D. 34, 2. Gai. III. 202).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > ruber

  • 11 ruber

    rŭber, bra, brum (collat. form, nom. rŭbrus, Sol. 40, 23), adj. [Sanscr. rudhira, blood; Gr. eruthros, red; ef. rufus].
    I.
    Red, ruddy (cf.:

    rufus, russus): umor,

    Lucr. 4, 1051:

    sanguis,

    Hor. C. 3, 13, 7:

    cruore pannus,

    id. Epod. 17, 51:

    coccus,

    id. S. 2, 6, 102:

    jubar,

    Lucr. 4, 404; cf.

    flamma,

    Ov. M. 11, 368:

    Priapus,

    painted red, id. F. 1, 415:

    inguen,

    id. ib. 1,400 (cf. rubicundus):

    (sol) cum Praecipitem oceani rubro lavit aequore currum,

    i. e. reddened by the setting sun, Verg. G. 3,359; cf.: juvenum recens Examen Eois timendum Partibus Oceanoque rubro, the Eastern (i. e. Indian) Ocean, Hor. C. 1, 35, 32 (cf. infra, II.):

    rubriore pilo,

    Plin. 10, 63, 83, § 180:

    nitri quam ruberrimi,

    Cels. 5, 18, 31 et saep. — Poet.:

    leges majorum (because their titles were written in red letters),

    Juv. 14, 192.—
    II.
    As adj. prop.
    A.
    Rubrum Mare, the Red Sea, the Arabian and Persian Gulfs, Mel. 1, 10; 3, 7, 8; 3, 8, 1; Plin. 6, 23, 28, § 107; Curt. 8, 9, 14; Cic. N. D. 1, 35, 97; Nep. Hann. 2, 1; Tib. 2, 4, 30; Prop. 1, 14, 12; 3, 13 (4, 12), 6; Sil. 12, 231; Liv. 42, 52, 12.— Poet.:

    rubra aequora,

    Prop. 1, 14, 12; Vulg. Heb. 11, 29 et saep.—
    B.
    Saxa Rubra, a place between Rome and Veii, near the river Cremera, with stone-quarries, now Grotta rossa, Cic. Phil. 2, 31, 77; Liv. 2, 49 fin.; Tac. H. 3, 79;

    called breves Rubrae,

    Mart. 4, 64, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > ruber

  • 12 Море

    - mare; pelagus (n); pontus; aequor,-oris,n; altum; fretum; salum; sal, salis,m;

    • над уровнем моря - supra mare;

    • по берегу Балтийского моря - ad litora maris Baltici;

    • Мёртвое море - Mare Mortuum;

    • при бурном волнении моря - pelago vetante;

    • бушуещее море - mare non tractabile;

    • ярость (разбушевавшегося) моря - truculenta pelagi;

    • море в сильном волнении, море бушует - fervet aestu pelagus; horrescit mare crebrosque fluctus in littus evolvit; levatur inhorrescens mare, ventoque acriori concitatum fluctus ciet, nautarumque ministeria turbat;

    • море стоит тихо - mare stat ventis placidum;

    • ехать морем - uti mari;

    • расстилающееся внизу море - suppositae undae;

    • выйти в открытое море - vela dare in altum;

    • Черное море - pontus Euxinus; mare Euxinum; mare Nigrum;

    • Красное море - mare Rubrum;

    • Каспийское море - mare Caspi(c)um;

    • тишина моря - tranquillitas maris;

    • переплыть море - perarare pontum;

    • он потонул в море - fluctibus maris absorptus est; aquis maris suffocatus;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Море

  • 13 decido

    [st1]1 [-] dēcīdo, ĕre, cīdi, cīsum [de + caedo]: - tr. qqf. intr. - [abcl][b]a - couper, abattre. b - diminuer, abaisser, retrancher, réduire. - [abcl]c - décider (une question), régler, arranger, transiger. - [abcl]d - battre, mettre en pièces.[/b]    - decidere pennas, Hor. Ep. 2, 2, 50: couper les ailes.    - decidere vectigal ad tertiam partem, Lampr. Alex. Sev. 38: réduire l'impôt au tiers.    - cum aliquo decidere: s’arranger avec qqn.    - cum aliquo de aliqua re decidere: conclure un arrangement avec qqn.    - decidere rem cum aliquo, Cic.: régler une affaire avec qqn.    - decidere cum accusatore, Cic.: composer avec l'accusateur.    - in jugera decidere ternis medimnis, Cic.: transiger pour trois médimnes par arpent.    - indulgenter fortuna decidit cum eo qui... Plin.: la fortune a traité avec indulgence celui qui...    - istam jam aliquovorsum tragulam decidero, Plaut. Casin. 2.4.18: [j'aurai bientôt détourné ce coup vers un autre endroit] = je vais maintenant mettre fin à ce coup.    - aliquem decidere verberibus, Dig. 47, 21, 2: rouer de coups qqn. [st1]2 [-] dēcĭdo, ĕre, cĭdi [de + cado]: - intr. - [abcl][b]a - tomber (d'un lieu élevé). - [abcl]b - tomber sous les coups, périr, succomber. - [abcl]c - déchoir, échouer.[/b]    - equo decidere: tomber de cheval.    - ex astris decidere: tomber des astres = tomber du faîte de la gloire.    - poma ex arboribus decidunt, Cic. de Sen. 19: les fruits tombent des arbres.    - flumina in mare Rubrum decidunt, Curt.: (ces) fleuves se jettent dans la mer Rouge.    - spe (de spe, a spe) decidere: avoir son espoir trompé.    - a spe societatis Prusiae decidit, Liv. 37, 26: il a perdu l'espoir d'une alliance avec Prusias.    - in fraudem decidere, Cic.: en venir à commettre un crime ou tomber dans un piège.    - eo decidit ut... Plin.-jn.: il a été réduit à...    - toto pectore decidi, Tib.: je suis tout à fait sorti de son coeur, elle m'a entièrement oublié.
    * * *
    [st1]1 [-] dēcīdo, ĕre, cīdi, cīsum [de + caedo]: - tr. qqf. intr. - [abcl][b]a - couper, abattre. b - diminuer, abaisser, retrancher, réduire. - [abcl]c - décider (une question), régler, arranger, transiger. - [abcl]d - battre, mettre en pièces.[/b]    - decidere pennas, Hor. Ep. 2, 2, 50: couper les ailes.    - decidere vectigal ad tertiam partem, Lampr. Alex. Sev. 38: réduire l'impôt au tiers.    - cum aliquo decidere: s’arranger avec qqn.    - cum aliquo de aliqua re decidere: conclure un arrangement avec qqn.    - decidere rem cum aliquo, Cic.: régler une affaire avec qqn.    - decidere cum accusatore, Cic.: composer avec l'accusateur.    - in jugera decidere ternis medimnis, Cic.: transiger pour trois médimnes par arpent.    - indulgenter fortuna decidit cum eo qui... Plin.: la fortune a traité avec indulgence celui qui...    - istam jam aliquovorsum tragulam decidero, Plaut. Casin. 2.4.18: [j'aurai bientôt détourné ce coup vers un autre endroit] = je vais maintenant mettre fin à ce coup.    - aliquem decidere verberibus, Dig. 47, 21, 2: rouer de coups qqn. [st1]2 [-] dēcĭdo, ĕre, cĭdi [de + cado]: - intr. - [abcl][b]a - tomber (d'un lieu élevé). - [abcl]b - tomber sous les coups, périr, succomber. - [abcl]c - déchoir, échouer.[/b]    - equo decidere: tomber de cheval.    - ex astris decidere: tomber des astres = tomber du faîte de la gloire.    - poma ex arboribus decidunt, Cic. de Sen. 19: les fruits tombent des arbres.    - flumina in mare Rubrum decidunt, Curt.: (ces) fleuves se jettent dans la mer Rouge.    - spe (de spe, a spe) decidere: avoir son espoir trompé.    - a spe societatis Prusiae decidit, Liv. 37, 26: il a perdu l'espoir d'une alliance avec Prusias.    - in fraudem decidere, Cic.: en venir à commettre un crime ou tomber dans un piège.    - eo decidit ut... Plin.-jn.: il a été réduit à...    - toto pectore decidi, Tib.: je suis tout à fait sorti de son coeur, elle m'a entièrement oublié.
    * * *
    I.
        Decido, decidis, decici, penul. prod. decisum, decidere, A caedo caedis compositum. Plaut. Couper.
    \
        Decidere, per metaphoram capitur pro Determinare. Cic. Decider et mettre à fin.
    \
        Decidere. Vlpian. Appoincter, ou faire quelque accord et composition ensemble, Composer.
    \
        Transigere et decidere cum aliquo. Cic. Transiger et appoincter.
    \
        De aliquo negotio decidere. Cic. Transiger et appoincter de quelque affaire.
    \
        Quaestionem decidere. Papinianus. Decider, Determiner.
    \
        Decidere pro libertate. Senec. Composer par transaction avec aucun pour conserver sa liberté.
    \
        Decidere, pro Exprimere. Quintil. Exprimer.
    II.
        Decido, decidis, decidi, penul. corr. decidere. Cic. Cheoir en bas, Tomber.
    \
        Decidere a, vel de spe. Liu. Estre frustré de son esperance, Decheoir de son esperance.
    \
        Decidit ouibus illis fructus omnis. Plaut. Elles ne portent plus de fruict.
    \
        Decidere ab archetypo. Plin. iun. Faillir à suyvre un patron.
    \
        Decidere spe, sine praepositione. Terent. Decheoir de son espoir ou de son esperance, Estre frustré de ce qu'on espere.
    \
        In vnius imperium ne res decidat admonemur. Cic. Ne tombe soubs la puissance d'un seul.

    Dictionarium latinogallicum > decido

  • 14 decido [2]

    2. dē-cido, cidī, ere (de u. cado), herab-, herunterfallen, niederfallen, zu Boden fallen, absol., od. m. ex (e) od. m. ab od. m. de u. Abl., od. m. bl. Abl. (von wo?), m. in od. ad od. intra u. Akk. u. dgl., m. per u. Akk., m. cum u. Abl., I) eig.: a) v. lebl. Subjj.: subito ac nullo propellente lumen decidit et exstinguitur, Suet.: vaginā gladius eius elapsus decidit, Val. Max. – caelo (v. einem Meteorstein), Plin.: e superiore caelo, Plin.: u. (im Bilde) occasio quasi decidit de caelo, kam ganz ungesucht, Plaut.: Victoria vento icta (durch einen Windstoß) de podio decidit, Spart.: pars maior missilium (der ausgeworfenen Geschenke) intra popularia deciderat, Suet.: e basi statuae triumphalis titulus excussus vi procellae in monumentum proximum decidit, Suet.: gladius e manu elapsus in mediam cohortem hostium decidit, Iustin.: metentibus (den M.) cruentas spicas in corbem decidisse, Val. Max. So nun bes.: α) v. Blitze, niederfallen, einschlagen, fulmen decidens, Spart.: ab ipso (Iove) decidunt fulmina, Arnob.: decidit fulmen in lacum, Suet., in castra alcis, Frontin. – β) v. Gewande, von der Schulter herabfallen, si paulum progressis decidat toga, Quint.: sumenti virilem togam tunica lati clavi resuta ex utraque parte ad pedes decidit, Suet. – γ) v. Flüssigkeiten (Regen, Tau- od. Wassertropfen, Gewässern, Tränen), si decidit imber, Hor.: decidentium aquarum sonus, Frontin. – vidi guttas e flore cruentas decidere, Ov.: decidens ab Alpibus Rhenus, Mela: amnis per uberrima arva decidens, Mela. – lacrimae in ora decidunt, Auct. consol. ad Liv.: fluvii, qui in nostrum mare decidunt, Mela: fons in Larium lacum decidit, Plin. ep.: ex quo (dorso) Asiae omnia fere flumina alia in Rubrum, alia in Caspium mare, alia in Hyrcanium et Ponticum decidunt, Curt.: Euphrates vaste decidit, Mela. – δ) von dem, was auf natürlichem Wege, von selbst od. künstlich sich trennt, sich loslöst u. abfällt, abfallen, ausfallen, si arundo (sagittae in vulnere haerentis) decidit solumque ferrum intus est, Cels. – v. Bäumen od. Pflanzen, decidunt sorbo universa folia, ceteris paulatim, Plin.: poma ex arboribus, cruda si sunt, vix evelluntur, si matura et cocta, decidunt, Cic.: arborum aliis decidunt folia, aliae sempiternā comā virent, Plin.: decidunt arbore glandes, Ov.: exspectatur, ut decidat oliva, Plin.: im Bilde, vera gloria radices agit atque etiam propagatur; ficta omnia celeriter tamquam flosculi decidunt, Cic. de off. 2, 43. – v. tier. Körper, cataplasma decidit, Cels.: crustae decidunt, Cels.: comae decidunt (im Alter), Hor.: dens decidit, dentes postremi decidunt, Plin.: pedes decidunt, fallen od. sterben ab, Cels.: capita omnibus simul statuis deciderunt, Suet.: equo dentes decidunt, Plin.: pennae, pavoni quae deciderant, Phaedr.: omnis fructus (= lana) iam illis (ovibus) decidit, Plaut. – ε) v. Bergen, Gebäuden, niederfallen, niederstürzen, einfallen, montium decidentium moles, Plin. ep. 8, 17, 3: celsae graviore casu decidunt turres, Hor. carm. 2, 10, 10 sq.

    b) v. leb. Wesen: α) übh.: decidente equo, indem das Pf. niederstürzte, Frontin.: Camillus subito lapsu decidit, Val. Max.: u. (im Bilde) consistes aegre, nictu citius decidas, Laber. com. fr.: vide ne, dum ad cacumen pervenire contendis, cum ipsis ramis, quos comprehenderis, decidas, Curt.: dec. iuxta cubiculum eius, Suet.: dec. equo, Caes. u. Mart. od. ex equo, Plin. (vgl. unten m. in): ex superiore parte od. ex superiore loco, Cels.: ex alto, Cels.: u. bl. alto (v. Vögeln), Dict.: e summo toro, Ov.: per impluvium de tegulis, Ter. – dec. in casses, Ov.: in dolium, Iuven.: in fossam, Frontin.: in foveam, Phaedr., u. (bildl.) in hanc foveam, Lact.: in laqueos, Ov., u. (bildl.) suā sponte in hos laqueos, Lact.: in mare, Ov.: in puteum foveamque, Hor.: in praeceps, Ov.: in terram (von einem Vogel), Ov.: ex equo in terram, Nep.: acrem praedonum in turbam, Hor.: cum ponte in Tiberim, Aur. Vict. – m. Prädik.-Adi., columba decidit exanimis, Verg.: aves attonitae paventesque decidunt, Val. Max.: decido de lecto praeceps, Plaut.: vulnerato equo cum praeceps ad terram decidisset, Iustin.: vulpes inscia in puteum deciderat, Phaedr.: qui ab equo praeceps in Aleïa decidit arva, Ov. – im Bilde, ex astris dec., aus seinem Himmel fallen (= von der Höhe seiner Vergötterung herabsinken), Cic. ad Att. 2, 21, 4. – β) prägn., tot niedersinken, hinsinken, sowohl gewaltsam durch fremde Hand usw., decidit percussus ab apro, Hygin.: si decidat hostis, Stat.: Phoebeo domitus Python cum decidit arcu, Claud. – als durch Krankheit, Schicksalsfügung, in den Tod-, ins Grab sinken, hinabsinken, scriptor abhinc annos centum qui decidit, Hor.: cuncti solstitiali morbo decidunt, Plaut.: nos ubi decidimus, quo pater Aeneas, Hor.: decidit in flore iuvent(a)e, Corp. inscr. Lat. 6, 6270.

    II) übtr.: a) herabfallen, herab- od. hinabsinken, α) von etw. sich entfernend, decido toto pectore, ich entschwinde ganz aus dem Herzen (jmds.), Tibull. 3, 1, 20 (vgl. εκ θυμοῦ πεσέειν, Hom. Il. 23, 595). – decido spe, de od. ab spe, es schlägt mir eine Hoffnung fehl, es fällt mir eine H. in den Brunnen, postquam spe decidit, Suet. Oth. 5, 1: quanta de spe decidi! um welche H. bin ich ärmer! Ter. heaut. 250: postquam (Antiochus) a spe societatis Prusiae decidit, Liv. 37, 26, 1. – β) in etw. geratend, in einen Zustand verfallen, αα) in einen physischen (mediz. t. t.): ne in malum habitum corpus eius decidat, metus est, Cels.: qui ex atra bile huc (in diese Krankheit) deciderunt, Cels.: is, qui ex quartana in hydropa (Wassersucht) deciderat, Cels. – ββ) ( wie καταπίπτειν) in einen moralischen: ne oculis quidem captus in hanc fraudem tuam tam scelestam ac tam nefariam decidisti, Cic. Verr. 4, 101: fortuna, in quam deciderat (Hecuba) humili nomine accepto, Mela 2, 2, 7 (= 2. § 26).

    b) gleichs. tief hinabsinken, α) übh. durch Verfall des Vermögens, Ansehens wohin versinken, huc decidisse cuncta, ut etc., so weit sei es mit dem allgemeinen Verfall gekommen, daß usw., Tac. ann. 3, 59: nunc eo decidit (ist er so tief gesunken), ut exsul de senatore, rhetor de oratore fieret, Plin. ep. 4, 11, 1: ad eas rei familiaris angustias (in so traurige Vermögensumstände) decidit, ut etc., Suet. Claud. 9, 2: in maximis necessitatibus, ad quas libidine luxurieque deciderat, Schol. Iuven. 5, 3. – β) prägn., aus Mangel an Erfolg fallen, durchfallen, Mißerfolg haben, vom Redner, saepe illi bene cessit, saepe decidit, Sen. contr. 7. praef. § 5. – vom nachahmenden Schriftsteller, ego ab archetypo labor et decido, Plin. ep. 5, 10 (15), 1. – vom Feldherrn, non enim virtute hostium, sed perfidiā amicorum decidi, Nep. Eum. 11, 5. – / vulg. Pers.-Form decisimus, Grom. vet. 362, 13.

    lateinisch-deutsches > decido [2]

  • 15 erythraeus [2]

    2. erythraeus, a, um (ερυθραιος), rötlich, oves, Col.: aries, Col. – Insbes., mare Erythraeum, (ὁ Ερυθραιος πόντος, gew. ἡ Ερυθρά θάλασσα, Mela 3, 8, 1 (3. § 72), dah. Erythrum mare, Plin. 6, 107), rein lat. mare rubrum, das erythräische oder rote Meer, ein Teil des südlichen Ozeans von der Südküste Arabiens bis an die Insel Taprobane in Indien, wozu der persische und arabische Meerbusen gehörten, nach der Sage nach einem Könige Erythras (Erythras, Mela 3, 8, 1 (3. § 72). Plin. 6, 107. Solin. 33, 1) od. Erythros (Erythros, Curt. 8, 9, 14; 10, 1, 13), wahrscheinlicher aber nach seinem roten Sande benannt, Solin. 33, 1: poet. Erythraeum profundum, Avien. descr. orb. 67. – Dav. Erythraeus, a, um (Ερυθραιος), erythräisch, a) eig.: lapilli (Perlen), im persischen Meerbusen gefischt, Mart.: alga, im pers. Meerb., Mart. – b) poet. übtr. = indisch, litus, Tibull.: orae, Indien, Stat.: dens, Elfenbein, Mart.: triumphi, des Bacchus, Mart.

    lateinisch-deutsches > erythraeus [2]

  • 16 decido

    1. dē-cīdo, cīdī, cīsum, ere (de u. caedo), I) abhauen, abschneiden, wegschneiden, A) eig., Glieder des tier. (bes. menschl.) Körpers, aures, Tac.: caput (alcis), Sen. rhet. u. Vell.: collum, Plaut.: nasum auresque, Liv.: aliquid ex iuba, Sen.: pennas, beschneiden, Hor.: superiorem partem tunicae (des Sackes einer Geschwulst), Cels. – oder Zweige usw., malleolum, Plin.: taleas oleagineas, Cato: decisa frondibus folia, Mela: d. folia arboribus, Plin.: falce filicem, Plin.: vitem ad terram (an od. über der E.), Col.: silvas, abtreiben, Plin.: quercus biennio tardius quam castanea deciditur, Col. – im Bilde, ego pol istam aliquo vorsum tragulam decidero, dieses (auf mich abgesendete) Geschoß will ich schon irgend wo loswerden, d.i. mit diesem Angriffe (diesen Ränken) will ich schon fertig werden, Plaut. Casin. 297. – B) übtr., einen vorliegenden Gegenstand kurz abtun, abmachen, a) ein obliegendes Geschäft u. dgl., post decisa negotia, Hor.: post decisa quae obvenissent negotia, Suet.: hoc loco praeter nomen cetera propriis decisa sunt verbis, mit eig. W. abgetan = kurz u. bündig ausgedrückt, Quint. 8, 6, 47 (vgl. 7, 1, 44: in ceteris defunctus est propriis verbis). – b) eine schwebende, noch nicht ausgemachte Sache kurz abtun, fest abmachen, zum Abschluß bringen, ausgleichen, durch ein Abkommen ohne weiteres entschei-
    ————
    den, α) m. Acc., rem, zB. res ad istum defertur et istius more deciditur, Cic.: quibus omnibus rebus actis atque decisis producuntur e carcere, Cic.: res transactione decisa, ICt. – m. cum u. Abl., improbissimis recuperatoribus conflictari malle, quam quidquam cum isto suā voluntate decidere, irgend ein Abkommen treffen, Cic. – m. Abl. des Preises, magno tu tuam partem decidisti, hast für deinen Anteil ein Abkommen um od. gegen einen hohen Preis getroffen, Cic. – β) mit folg. indir. Fragesatz od. Absichtssatz, decidis statuisque tu, quid iis ad denarium solveretur, Cic. – m. per u. Akk., per te, C. Aquili, decidit P. Quinctius, quid liberis eius dissolveret, Cic. – m. cum u. Abl., cum propinquis suis decidit, ne reos facerent, Cic. – m. Abl. des Preises, quod, si quid adversi rei publicae imminebat, suā esset calamitate decisum, daß es damit durch das Unglück in seinem Hause abgetan wäre, es dabei mit dem U. s. H. sein Bewenden gehabt hätte, Aur. Vict. de vir. ill. 56, 4. – γ) absol. = die Sache (den Handel) abmachen, abtun, abschließen, nicht weiter verfolgen, ohne weiteres entscheiden, ein Abkommen (eine Abkunft) treffen, sich abfinden, mit de u. Abl., de rebus rationibusque societatis omnibus, Cic.: de sua parte, Cic.: de iure patriae, Iustin. – m. cum od. sine u. Abl., cum reo transigere, post cum accusatore decidere, Cic.: cum Chrysogono transigere atque decidere, Cic.: sine me
    ————
    cum Flavio decidisti, Cic.: Flavium cum Fannio de Panurgo decidisse, qui nihil transegit, Cic.: inde ad Taurum cogitabam, ut cum Moraegene signis collatis, si possem, de servo tuo deciderem, um gegen M. (einen Räuberhauptmann) in offener Feldschlacht womöglich einen entscheidenden Schlag wegen deines (entlaufenen) Sklaven zu tun, Cic. – mit pro u. Abl., pro se, Cic.: cum Flavio pro societate, Cic.: ne pro libertate decidat (Chamade schlage), sed omnia experiatur, Sen. – m. Abl. des Preises, cum civitatibus pretio, Cic.: cum patrono pecuniā, ICt.: in iugera singula ternis medimnis, Cic. – mit apud se u. folg. ut u. Konj., apud me ipse decidi (ich bin mit mir ins reine gekommen); ut soloecismis non erubescerem, Sulp. Sev. vit. S. Mart. praef. § 5. – II) abprügeln, alqm verberibus, Hadrian. imp. bei Callistr. dig. 47, 21, 2 extr. – Vulg. Perf.-Form decisimus, Gromat. vet. 362, 13.
    ————————
    2. dē-cido, cidī, ere (de u. cado), herab-, herunterfallen, niederfallen, zu Boden fallen, absol., od. m. ex (e) od. m. ab od. m. de u. Abl., od. m. bl. Abl. (von wo?), m. in od. ad od. intra u. Akk. u. dgl., m. per u. Akk., m. cum u. Abl., I) eig.: a) v. lebl. Subjj.: subito ac nullo propellente lumen decidit et exstinguitur, Suet.: vaginā gladius eius elapsus decidit, Val. Max. – caelo (v. einem Meteorstein), Plin.: e superiore caelo, Plin.: u. (im Bilde) occasio quasi decidit de caelo, kam ganz ungesucht, Plaut.: Victoria vento icta (durch einen Windstoß) de podio decidit, Spart.: pars maior missilium (der ausgeworfenen Geschenke) intra popularia deciderat, Suet.: e basi statuae triumphalis titulus excussus vi procellae in monumentum proximum decidit, Suet.: gladius e manu elapsus in mediam cohortem hostium decidit, Iustin.: metentibus (den M.) cruentas spicas in corbem decidisse, Val. Max. So nun bes.: α) v. Blitze, niederfallen, einschlagen, fulmen decidens, Spart.: ab ipso (Iove) decidunt fulmina, Arnob.: decidit fulmen in lacum, Suet., in castra alcis, Frontin. – β) v. Gewande, von der Schulter herabfallen, si paulum progressis decidat toga, Quint.: sumenti virilem togam tunica lati clavi resuta ex utraque parte ad pedes decidit, Suet. – γ) v. Flüssigkeiten (Regen, Tau- od. Wassertropfen, Gewässern, Tränen), si decidit imber, Hor.: deciden-
    ————
    tium aquarum sonus, Frontin. – vidi guttas e flore cruentas decidere, Ov.: decidens ab Alpibus Rhenus, Mela: amnis per uberrima arva decidens, Mela. – lacrimae in ora decidunt, Auct. consol. ad Liv.: fluvii, qui in nostrum mare decidunt, Mela: fons in Larium lacum decidit, Plin. ep.: ex quo (dorso) Asiae omnia fere flumina alia in Rubrum, alia in Caspium mare, alia in Hyrcanium et Ponticum decidunt, Curt.: Euphrates vaste decidit, Mela. – δ) von dem, was auf natürlichem Wege, von selbst od. künstlich sich trennt, sich loslöst u. abfällt, abfallen, ausfallen, si arundo (sagittae in vulnere haerentis) decidit solumque ferrum intus est, Cels. – v. Bäumen od. Pflanzen, decidunt sorbo universa folia, ceteris paulatim, Plin.: poma ex arboribus, cruda si sunt, vix evelluntur, si matura et cocta, decidunt, Cic.: arborum aliis decidunt folia, aliae sempiternā comā virent, Plin.: decidunt arbore glandes, Ov.: exspectatur, ut decidat oliva, Plin.: im Bilde, vera gloria radices agit atque etiam propagatur; ficta omnia celeriter tamquam flosculi decidunt, Cic. de off. 2, 43. – v. tier. Körper, cataplasma decidit, Cels.: crustae decidunt, Cels.: comae decidunt (im Alter), Hor.: dens decidit, dentes postremi decidunt, Plin.: pedes decidunt, fallen od. sterben ab, Cels.: capita omnibus simul statuis deciderunt, Suet.: equo dentes decidunt, Plin.: pennae, pavoni quae deciderant, Phaedr.: omnis fructus (= lana) iam illis (ovibus)
    ————
    decidit, Plaut. – ε) v. Bergen, Gebäuden, niederfallen, niederstürzen, einfallen, montium decidentium moles, Plin. ep. 8, 17, 3: celsae graviore casu decidunt turres, Hor. carm. 2, 10, 10 sq.
    b) v. leb. Wesen: α) übh.: decidente equo, indem das Pf. niederstürzte, Frontin.: Camillus subito lapsu decidit, Val. Max.: u. (im Bilde) consistes aegre, nictu citius decidas, Laber. com. fr.: vide ne, dum ad cacumen pervenire contendis, cum ipsis ramis, quos comprehenderis, decidas, Curt.: dec. iuxta cubiculum eius, Suet.: dec. equo, Caes. u. Mart. od. ex equo, Plin. (vgl. unten m. in): ex superiore parte od. ex superiore loco, Cels.: ex alto, Cels.: u. bl. alto (v. Vögeln), Dict.: e summo toro, Ov.: per impluvium de tegulis, Ter. – dec. in casses, Ov.: in dolium, Iuven.: in fossam, Frontin.: in foveam, Phaedr., u. (bildl.) in hanc foveam, Lact.: in laqueos, Ov., u. (bildl.) suā sponte in hos laqueos, Lact.: in mare, Ov.: in puteum foveamque, Hor.: in praeceps, Ov.: in terram (von einem Vogel), Ov.: ex equo in terram, Nep.: acrem praedonum in turbam, Hor.: cum ponte in Tiberim, Aur. Vict. – m. Prädik.-Adi., columba decidit exanimis, Verg.: aves attonitae paventesque decidunt, Val. Max.: decido de lecto praeceps, Plaut.: vulnerato equo cum praeceps ad terram decidisset, Iustin.: vulpes inscia in puteum deciderat, Phaedr.: qui ab equo praeceps in Aleïa decidit arva, Ov. – im Bilde, ex astris
    ————
    dec., aus seinem Himmel fallen (= von der Höhe seiner Vergötterung herabsinken), Cic. ad Att. 2, 21, 4. – β) prägn., tot niedersinken, hinsinken, sowohl gewaltsam durch fremde Hand usw., decidit percussus ab apro, Hygin.: si decidat hostis, Stat.: Phoebeo domitus Python cum decidit arcu, Claud. – als durch Krankheit, Schicksalsfügung, in den Tod-, ins Grab sinken, hinabsinken, scriptor abhinc annos centum qui decidit, Hor.: cuncti solstitiali morbo decidunt, Plaut.: nos ubi decidimus, quo pater Aeneas, Hor.: decidit in flore iuvent(a)e, Corp. inscr. Lat. 6, 6270.
    II) übtr.: a) herabfallen, herab- od. hinabsinken, α) von etw. sich entfernend, decido toto pectore, ich entschwinde ganz aus dem Herzen (jmds.), Tibull. 3, 1, 20 (vgl. εκ θυμοῦ πεσέειν, Hom. Il. 23, 595). – decido spe, de od. ab spe, es schlägt mir eine Hoffnung fehl, es fällt mir eine H. in den Brunnen, postquam spe decidit, Suet. Oth. 5, 1: quanta de spe decidi! um welche H. bin ich ärmer! Ter. heaut. 250: postquam (Antiochus) a spe societatis Prusiae decidit, Liv. 37, 26, 1. – β) in etw. geratend, in einen Zustand verfallen, αα) in einen physischen (mediz. t. t.): ne in malum habitum corpus eius decidat, metus est, Cels.: qui ex atra bile huc (in diese Krankheit) deciderunt, Cels.: is, qui ex quartana in hydropa (Wassersucht) deciderat, Cels. – ββ) ( wie καταπίπτειν) in einen moralischen: ne oculis quidem captus in hanc fraudem
    ————
    tuam tam scelestam ac tam nefariam decidisti, Cic. Verr. 4, 101: fortuna, in quam deciderat (Hecuba) humili nomine accepto, Mela 2, 2, 7 (= 2. § 26).
    b) gleichs. tief hinabsinken, α) übh. durch Verfall des Vermögens, Ansehens wohin versinken, huc decidisse cuncta, ut etc., so weit sei es mit dem allgemeinen Verfall gekommen, daß usw., Tac. ann. 3, 59: nunc eo decidit (ist er so tief gesunken), ut exsul de senatore, rhetor de oratore fieret, Plin. ep. 4, 11, 1: ad eas rei familiaris angustias (in so traurige Vermögensumstände) decidit, ut etc., Suet. Claud. 9, 2: in maximis necessitatibus, ad quas libidine luxurieque deciderat, Schol. Iuven. 5, 3. – β) prägn., aus Mangel an Erfolg fallen, durchfallen, Mißerfolg haben, vom Redner, saepe illi bene cessit, saepe decidit, Sen. contr. 7. praef. § 5. – vom nachahmenden Schriftsteller, ego ab archetypo labor et decido, Plin. ep. 5, 10 (15), 1. – vom Feldherrn, non enim virtute hostium, sed perfidiā amicorum decidi, Nep. Eum. 11, 5. – vulg. Pers.-Form decisimus, Grom. vet. 362, 13.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > decido

  • 17 erythraeus

    2. erythraeus, a, um (ερυθραιος), rötlich, oves, Col.: aries, Col. – Insbes., mare Erythraeum, (ὁ Ερυθραιος πόντος, gew. ἡ Ερυθρά θάλασσα, Mela 3, 8, 1 (3. § 72), dah. Erythrum mare, Plin. 6, 107), rein lat. mare rubrum, das erythräische oder rote Meer, ein Teil des südlichen Ozeans von der Südküste Arabiens bis an die Insel Taprobane in Indien, wozu der persische und arabische Meerbusen gehörten, nach der Sage nach einem Könige Erythras (Erythras, Mela 3, 8, 1 (3. § 72). Plin. 6, 107. Solin. 33, 1) od. Erythros (Erythros, Curt. 8, 9, 14; 10, 1, 13), wahrscheinlicher aber nach seinem roten Sande benannt, Solin. 33, 1: poet. Erythraeum profundum, Avien. descr. orb. 67. – Dav. Erythraeus, a, um (Ερυθραιος), erythräisch, a) eig.: lapilli (Perlen), im persischen Meerbusen gefischt, Mart.: alga, im pers. Meerb., Mart. – b) poet. übtr. = indisch, litus, Tibull.: orae, Indien, Stat.: dens, Elfenbein, Mart.: triumphi, des Bacchus, Mart.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > erythraeus

  • 18 Erythras

    Erythrās, ae или Erythrus, ī m.
    Эритр, миф. царь Аравии и Персии, по имени которого якобы названо mare Erythraeum, т. е. Красное море (mare Rubrum) Mela, PM, Sol

    Латинско-русский словарь > Erythras

  • 19 Erythras

    Erȳ̆thras, ae, m., = Eruthras, a fabulous king of southern Asia (Arabia or Persia), after whom the Red Sea, or the Arabian and Persian Gulfs, were named, Mel. 3, 8, 1; Plin. 6, 23, 28, § 107; Curt. 8, 9. —Deriv.,
    II.
    Erȳ̆thraeus, a, um, adj., Erythraean: mare, the Red Sea (pure Lat. Mare rubrum), Mel., Plin., and Curt. l. l.:

    alga,

    i. e. in the Persian Gulf, Mart. 10, 16:

    lapilli,

    pearls, fished up in the Persian Gulf, id. 5, 37; cf. Stat. S. 4, 6, 18.— Poet., in a wider sense, Indian:

    orae,

    Stat. Th. 7, 566:

    dens,

    i. e. ivory, Mart. 13, 100:

    triumphi,

    i. e. of Bacchus in India, id. 8, 26.

    Lewis & Short latin dictionary > Erythras

  • 20 ruber

    bra, brum [одного корня с rutilus, rufus ]
    красный (sanguis H; flamma O; homo crine r. M)
    mare (или aequor) Rubrum C, L, Sen, T — Красное море, но чаще QC etc. Персидский залив и Индийский океан

    Латинско-русский словарь > ruber

См. также в других словарях:

  • RUBRUM Mare — alias Erythraeum, Uranlo vetustissimo Scriptori, apud Stephanum περὶ πόλεων, a montium rubentium et imbrium inde in mare decurrentium colore, nomen habet. Ned colorem negant Veteres alii, quamvis in causa haereant. Ex recentioribus Alfonsus… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Rubrum mare — (lat.), das Rothe Meer …   Pierer's Universal-Lexikon

  • MARE Rubrum — a Graecis Erythraeum vocatur, et aliquando ab Indo fluvio ad mare Azanium intelligitur. Sed mare Rubrum, de quo in veteri Testamento mentio fit, proprie ab Anriquis sinus Arabicus dicitur, quod inter Africam, ubi Aegyptus et Aethiopia, ac Asiam,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MARE Erythraeum seu Rubrum — aliter Arabicus sinus, extenditur inter Arabiam ad ortum et Trogloditicam ac Aegyptum ad Occasum; et nunc mer Rouge et mer de la Mecque dicitur a Gallis, mare Rosso ab Italis. Sed mare Rubrum aliis pars est Oceani inter sinus Persicum et… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MARE apud Esai — apud Esai. c. 11. v. 15. Nilus est; quem ita vocârunt etiam Arabes, propter amnis amplitu linem, et quia certis temporibus per totum Aegypti Delta maris instar effunditur. Unde Plin. l. 35. c. 11. Niti aqua est mari similis. Similiter lacus… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • AEGAEUM Mare — vulgo Archipelago, Turcis Acdenix, teste Leunclaviô, i. e. Mare album, ut opponitur Ponto Euxino, quam Garadenix appellant, i. e. Mare nigrum, pars maris Mediterranei, Europam ab Asia dividens, in quo insulae plurimae Cyclades sunt, et Sporades.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Corallium rubrum — Saltar a navegación, búsqueda ? Coral rojo Clasificación científica …   Wikipedia Español

  • ERYTHRAEUM Mare — pars Oceani, Arabiam a Merid. alluens, ad Occ. Arabico, ad Ort. Persico sinu terminata. Ratio nominis varie traditur a scriptoribus. Proxime tamen ad veritatem videntur accessisse, qui ab Erythra Rege Persei, et Andromedes sil. in illo merso,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PHARAONIS Mare — Turcis Mare Rubrum dicitur, quod eius undis absorptus hic Aegypti Rex. Vide Keuchenium ad Anniba. lem Nepotis c. 2 …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ARABICUS Sinus — quem Dionusius cum auctore libri de Mundo c. 2. et aliis plersque Graecis, a mari Rubro perpetuo distinguit. Mare enim Rubrum ipsis Oceani pars est inter Aethiopiam et Indiam interiecta. Ex Latinis tamen aliqui, atque etiam ex Graecis nonnulli,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • OCEANUS Aethiopicus — vulgo Ocean Ethiopien dictus, est versus oram meridionalem Africae. Aquitanicus, inter ostia Ligeris et pirenen, mare di Guascogna; extenditurque versus oram Aquitaniae. Arabicus, (Vide mare Rubrum) mare di Arabia. Atlanticus, (Vide mare… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»